Nadat een gors aan het Volkerak door de markies van Bergen op Zoom was ingepolderd ontstond in 1565 het dorpje Ruigenhil. In 1583 laat Willem van Oranje het dorp versterken tot een fort tegen de Spanjaarden. Zijn zoon, Prins Maurits, geeft de plaats in 1585 stadsrechten en de naam Willemstad. In 1607 wordt de eerste kerk in Nederland gebouwd voor de protestantse eredienst, de Koepelkerk. Het Mauritshuis stamt uit 1623 en is sinds 1973 het stadhuis van de gemeente Willemstad, tot deze in 1997 opging in de gemeente Moerdijk.
Tegenwoordig is het pittoresque Willemstad, met de historische gebouwen, pleintjes, restaurantjes en een oude en nieuwe jachthaven een populaire plaats voor recreanten.
Ter versterking van Willemstad verrezen in de achttiende eeuw in het voorterrein, direct aan zee, een aantal verdedigingswerken, zgn. forten. Deze bestonden in het begin uit aarden batterijen voorzien van houten pallisaden. Eind achttiende eeuw ontstonden op natuurlijke wijze hoge gorzen, welke werden ingepolderd; zo ontstond de Sabina-Henricapolder, vernoemd naar de echtgenote van de directeur van de bedijking. Om het Volkerak te kunnen afsluiten en de verdediging van het Hollandsch Diep te verbeteren tegen de Engelsen besloot Frankrijk rond 1810 om twee kustforten aan te brengen: een op de oostpunt van Oostflakkee nabij Ooltgensplaat en een andere op de Brabantse wal in de punt van de Henrica-Sabinapolder: Fort De Ruijter (later fort Sabina). Ook het fort Anna (door de Fransen l’ Enfer genoemd) kreeg een opknapbeurt. Tijdens de tweede wereldoorlog zijn de forten voor het laatst in stelling gebracht. Op 1 februari 1953 liep de Sabina Henricapolder vol en bezweek de westelijk zeedijk onder druk van het hoge water, met desastreuze gevolgen voor de Heijningse bevolking. Vanaf 1981 is het fort eigendom van Staatsbosbeheer.
Een bezoek aan de Biesbosch betekent in de lente een ervaring van stille schoonheid. IJle wilgenblaadjes lichten geelgroen op in de laagstaande zon en de wind is nog fris. Het mos op omgevallen bomen fluoresceert in de schaduw van de voormalige griendbossen.
In ondiepe kreken kolkt het water door de activiteit van paaiende brasems. Overal zijn watervogels bezig met nesten bouwen en tientallen kleine zangvogeltjes laten zich weer volop horen. Als eerste komt de tjiftjaf en even later de zwartkop, die vanwege zijn parelende gefluit ‘de nachtegaal van het noorden’ wordt genoemd. Het vroege voorjaar is ook het beste moment om reigers deftig met zijn tweeën naast elkaar op hun nest te zien zitten.
Een andere lentebode is de spindotter, die in april begint te bloeien. De kenmerkende ‘spin’ van harde worteltjes rondom de stengel ontwikkelt zich kort na de bloei. Langs open water zie je het jonge riet in dichte bossen omhoog komen tussen de droge stengels van vorig jaar. De echte natuurliefhebbers wagen zich al met hun bootjes in de Biesbosch voor een weekendje ongestoord genieten.
De Dintelse Gorzen liggen aan het Krammer Volkerak tussen Brabant en Goeree-Overflakkee. Dit buitendijkse natuurgebied is na de afsluiting van de Philipsdam drooggevallen. Eb en vloed verdwenen, maar er is nieuwe, unieke natuur voor teruggekomen. Zelfs op drukke dagen waant u zich in dit uitgestrekte, lege landschap alleen op de wereld. Er loopt een wandelroute door het gebied en er zijn paardrij- en wandelexcursies.
De Dintelse Gorzen en de aangrenzende Slikken van Heen hebben enig reliëf. U treft er voormalige hoge schorren en lager gelegen slikken, kreken, geulen en veel ruige vegetatie. In de verte is er zicht op het Krammer Volkerak. Om het gebied open te houden, laat Natuurmonumenten hier Shetland-pony’s en Schotse hooglanders grazen. U kunt ze tegen het lijf lopen. Ze zien eruit als om te knuffelen, maar het blijven wel wilde beesten. Hou daarom voldoende afstand.
Tiengemeten; het laatste echte eiland van Zuid-West Nederland, vlakbij Rotterdam. Een bootreis verwijderd van het jachtige, moderne leven op de vaste wal. Wie de reis naar het eiland maakt, raakt onherroepelijk onder de indruk. Van de rust, de ruimte en de weidsheid.
Steeds meer mensen ontdekken natuureiland Tiengemeten. Vertellen er over aan anderen. Of schrijven er over, in kranten en tijdschriften. Zo is Tiengemeten één van de meest besproken natuurprojecten van ons land geworden. Pak de kaart van Nederland er bij, en u ziet Tiengemeten zó liggen. Verrassend uitgestrekt is ‘t, vergelijkbaar met een klein Waddeneiland.
In 2006 is het eiland omgevormd van landbouwgrond naar natuur. Het eiland groeit uit tot een natuurgebied zoals je dat in Nederland eigenlijk nauwelijks ziet. Echte wilde natuur, met stromende geulen en kreken. Hier kunt u wandelen door ongebaand terrein, terwijl de zeearend boven uw hoofd cirkelt.
Tiengemeten is een echt eiland, alleen over water bereikbaar. Vanaf Nieuwendijk vaart een pont. Ga bij aankomst op het eiland eerst even langs het informatiecentrum in de Marguérita Hoeve. Hier is een tentoonstelling over ‘de gedachte achter Tiengemeten’. Ook kunt u een folder met wandelroutes ophalen. Vrijwilligers staan klaar om uw vragen te beantwoorden. En met een kop koffie of thee op bent u klaar voor uw tocht.
